در دو دهه اخیر، با درنظر گرفتن گسترش زیاد ارتباطات راه دور تغییرات فراوانی در درک و دریافت افراد از مکان به وجود آمده است. این تغییرات، تجربه گردشگری را نیز در بر می گیرد؛ چرا که مکان چه در شکل واقعی و چه در شکل مجازی اش، عنصری کلیدی در توریسم است. مقاله فعلی در صدد است نشان دهد که تجربه توریسم در جهان نسبتا مجازی شده کنونی یا، چنانکه بعضی نویسندگان گفته اند، وضعیت دو جهانی شده چگونه صورت می گیرد؟

پیامدهای فناوری های نوین به ویژه فناوری های ارتباطاتی و اطلاعاتی جدید که عموما در قالب فضاهای مجازی بروز نموده اند، فی نفسه برای نظامهای اجتماعی، فرهنگی،اقتصادی و بویژه نظامهای تربیتی چالش اساسی به حساب می آیند.این چالش می تواند هم منفی تلقی شود و هم مثبت.اینکه چرا پیامدهای مذکور برای بعضی نظامهای تربیتی چالش مثبت و برای بعضی از نظامهای تربیتی چالش منفی محسوب می شود، به مبانی فلسفی ، اجتماعی،فرهنگی و ایدئولوژیک  حاکم بر آن نظامهای  تربیتی مربوط می شود. این مقاله بدنبال طرح این نکنه اساسی است که با پذیرش حضور اجتناب ناپذیر فضای مجازی در نظام تربیتی، چرخش هایی در جهت گیری ها ، مبانی ،اهداف و فرایندهای پداگوژیک نظام تربیتی رخ می دهد که این چرخشها صرف نظر از اینکه برای کدام نظام تربیتی مثبت یا منفی تلقی شوند، از ویژگی چالش برانگیز خاصی در تربیت برخوردارند که در این مقاله به آنها اشاره شده است; از جمله چرخش از فلسفه تربیت فناورانه به فلسفه ی فناورانه تربیت، چرخش از فضای ناهموار به فضای هموار،چرخش از نشان یابی به نقشه کشی و نهایتا چرخش از لایه مندی عمودی به افقی  که هر کدام تصویری متفاوت از جریان تربیت را پدید ار می سازند.

اینترنت به عنوان یک پدیده جهان شمول فضایی را برای کاربران فراهم می کند که بتوانند تمام اطلاعات و خدمات مورد نیاز خود را هر زمان و هر کجا و به هر میزان که بخواهند دریافت کنند. پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر بر استفاده از اینترنت به عنوان فضای مجازی، در بین دانشجویان دانشگاه تهران می پردازد. روش پژوهش از نوع توصیفی – همبستگی است. ابزار گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته با ضریب پایایی (آلفای کرونباخ) 88% تهیه شده که با توجه به مبانی نظری تحقیق، یازده عامل سواد ارتباطی، مدت زمان استفاده، پایگاه اجتماعی خانواده، پایگاه اقتصادی خانواده، اعتماد به فضای مجازی، دسترسی به اینترنت، محل دسترسی به اینترنت، رضایت و خشنودی از خدمات، سن، جنسیت و محل زندگی به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته است. جامعه مورد مطالعه کلیه دانشجویان دانشگاه تهران، 30000 دانشجو، است و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 379 دانشجو در نظر گرفته شده است. تجزیه و تحلیل عوامل موثر بر اینترنت نشان داد که از بین عوامل یازده گانه سواد ارتباطی، مدت زمان استفاده از اینترنت، پایگاه اجتماعی خانواده، اعتماد به فضای مجازی، دسترسی به اینترنت، محل دسترسی به اینترنت، رضایت و خشنودی از خدمات فضای مجازی، جنسیت و محل زندگی با استفاده از فضای مجازی رابطه مستقیم دارند و عوامل سن و پایگاه اقتصادی خانواده با استفاده از فضای مجازی رابطه ندارند.

رسانه های معاصر نظیر اینترنت، امکاناتی مانند تعامل، مشارکت و حضور همزمان در مکان های متفاوت را برای هنر جدید ایجاد کرده اند که می توان آنها را به عنوان نمونه کوچکی از جامعه مورد تحلیل جامعه شناختی قرار داد. در این پژوهش، دو نمونه هنر تعاملی متکی بر اینترنت، با نظریه جامعه شناختی صوری زیمل و روش تحلیل کیفی، بررسی شده اند. هدف پژوهش بررسی چگونگی انطباق فضای تعاملی برساخته شده در فضای مجازی از طریق رسانه های تکنولوژیک با انگاره های جامعه واقعی است. ضمن توصیف فرایند در دو اثر "ترافیک احساسی" و "01"، نمونه ها بر اساس مفاهیم زیمل شامل فاصله، غریبه، سرگردان، بیان خود، حفظ مفهوم خود و نیز تاثیر افزایش تعداد مشارکت کنندگان در تعامل تحلیل شده اند. سپس وجوه اشتراک و افتراق آنها استخراج شده است. نتایج نشان می دهد که اینترنت می تواند به بهتر نشان دادن مفهوم فاصله و عدم تطابق آن با نزدیکی و حضور کمک کند. با استفاده از امکانات تکنولوژیک مفهوم "غریبه" زیمل با درجاتی کمتر از غریبگی به مفهوم "سرگردان" نزدیک می شود. با توجه به کنترل هنرمند، حضور مجازی باعث نزدیک شدن به مفهوم "غریبه" زیمل می شود اما حضور فیزیکی در محل اجرای اثر با توجه به آزادیِ انتخاب ماندن در سرزمین به مفهوم "سرگردان" نزدیک می شود. مطابق با نظریه زیمل افزایش تعاملات از تعامل دوتایی به سه تایی و بیشتر باعث پیچیدگی آن و تاثیرگذاری بر کیفیت تعامل می گردد.

پژوهش حاضر ضمن مرور متون پژوهشی در زمینه های سیاستگذاری عمومی فضای مجازی، طرح طبقه بندی جامعی را برای پژوهش های آتی در این حوزه ارائه می دهد. این پژوهش با اتکا به پیشینه ادبیات موجود در این حوزه مقالات منتشر شده در نشریات پژوهشی انگلیسی زبان بین سال های 1979 تا 2015 را بررسی کرده است.با استفاده از روش تک معیاره ساده و با توجه به نتایج به دست آمده، 427 مقاله از 267 نشریه علمی معتبر شناسایی شده است که تمامی آنها بر اساس سال نشر، تعداد مقالات موجود در نشریه برگزیده و موضوعات یک حوزه خاص مورد تحلیل قرار گرفته اند. پژوهش صورت گرفته، به عنوان منبعی جامع و ارزشمند در پژوهش های سیاستگذاری عمومی فضای مجازی می تواند در تصمیمات و اقدامات کلان سیاستگذاران عمومی در این حوزه مددرسان باشد.

1در این مقاله دلالت های قواعد فقهی برای سیاست گذاری فضای مجازی مورد واکاوی قرار گرفته است و انتخاب قواعد فقهی از آن رو صورت گرفته است که  این قواعد به طور ماهوی یک حکمِ کلیِ مرحله عمل و کار است و یک مرحله از اجرا فاصله دارد و از این رو متناسب با کاربرد آن در سیاست گذاری حوزه های مختلف است. پرسش اصلی پژوهش چیستی این دلالت ها است و بر این اساس هشت قاعده فقهی شامل لاضرر، نفی سبیل، حرمت اختلال در نظام، اعانه بر اثم، اتلاف، مصلحت، تعظیم شعائر و تحذیر مورد واکاوی و دلالت‎پژوهی قرار گرفتند. پژوهش از حیث پارادایم روش شناسی یک پژوهش کیفی است و گردآوری داده ها به صورت اسنادی و کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل به روش دلالت پژوهی انجام شده است. مقاله حاضر نشان گر آن است که قواعد فقهی برای لایه های سه گانه زیرساخت، سرویس و خدمات و محتوا دارای دلالت های اختصاصی است.

مقوله «زمان» در فضای مجازی به تعبیر ویتگنشتاین مانند «مفاهیم خوشه ای» عمل می کند، به این معنا که هسته مرکزی ثابتی ندارد، ولی محل تلاقی مفاهیم متعددی قرار می گیرد. فضای مجازی با نوعی تکوین و تجدیدی در وضعیت استاتیک انسان ذیل دوگانگی 0-1 تا بی نهایت «محل بودن ما» را مشخص می کند. پرسشی که در این بحث مطرح می شود عبارت است از اینکه این بودن در زمان چگونه خود را در شبکه ذهن کاربر باز می یابد؟ پاسخ به این پرسش را با درنظر گرفتن این مسیله درنظر می گیریم که معیار خود را فرایند پا گرفتن ساختارهای نوین می یابیم. فیلسوفان به این زمان می گویند زمان اعتباری. این زمان اعتباری ایجادکننده یک زمانه است. زمان در قالب سه مفهوم زمان لحظه ای-جریان زمان و زمان تجاری در این نوشتار مورد بحث قرار می گیرد و سرنمون بحث مزبور در خصوص مفهوم وضع طبیعی در فضای مجازی است. مفهوم وضع طبیعی در زمانه و زیست-جهان فضای مجازی مولد نوعی قرارداد نیز است که در نهایت انسان جدیدی را خلق می کند.